Met haar eerste album met nieuw werk sinds 2016 schotelt PJ Harvey de luisteraar geen hapklare brok lichtverteerbare muziek voor. Gelukkig maar. Er is al zoveel muzak die het ene oor en het andere weer uitgaat. Het album, dat 12 tracks kent werd geproduceerd door John Parish, waarmee Harvey al lang samenwerkt. Parish werkte als producer vorig jaar mee aan het album van de relatief onbekende singer-songwriter Nadine Khouri, dat het bij Maxazine schopte tot del ijst met beste albums van vorig jaar. Leg dit album naast dit nieuwe van Harvey en je hoort dat het Parish stempel zwaar meetelt in de kwaliteit van het album. Dat Parish beklemmend filmmuziek maakt naast zijn productiewerk is goed te horen. Naast Harvey en Khouri werkte Parish samen met Rokia Traore, Eels en Arno. Parish kun je dus om een boodschap sturen als het erom gaat muziek zo dicht mogelijk bij de luisteraar te brengen. Bij het nieuwe album van PJ Harvey is dit uitzonderlijk goed gelukt.
Luister bijvoorbeeld maar eens naar ‘The Nether-Edge’ een van de meest pop nummers, die nog het dichtst bij een traditioneel pop nummer komt. Het geluid is direct, eerlijk en klinkt heel organisch alsof je met je hoofd in de opname zit. Probeer deze sound niet bij een productie van Steel Panther of zo want dan loop je waarschijnlijk gillend weg (als je dat al sowieso niet doet), maar bij deze vrij minimalistische en open muziek werkt het erg goed.
Het album geeft slechts zeer gedoseerd haar geheimen prijs en het vereist meerdere draaibeurten voordat je een beetje makkelijk ernaar kan luisteren. Neem je die moeite dan zal het album op je groeien als een ‘aquired taste’. Net als niemand eerst oesters lekker vindt, je moet ze leren eten. Mensen die de moeite niet nemen zullen de oester nooit leren waarderen.
‘All Souls’ is een nummer dat duidelijk in deze categorie valt. PJ Harvey heeft de laatste tijd zichzelf toegelegd op het schrijven van poëzie en laat zich daarbij inspireren door haar poëzie – mentor de Schotse dichter Don Paterson. In 2022 publiceerde Harvey een dichtbundel ‘Orlam’ waarin ze de thematiek van haar jeugd in Dorset in poëzie weet te gieten. Op deze weg gaat de ontwikkeling van Harvey nu voort en poëtisch weet ze de twaalf maanden van een jaar nu in het nieuwe album te gieten. Voor wie de moeite neemt is het een niet eindigende ontdekkingstocht.
‘I Inside the Old Year Dying’ is een uitdaging voor de luisteraar die er niet voor terugschrikt om tijd te investeren in het zich eigen maken van een nieuwe album. Een album dat zich af laat pellen als een ui, waarbij je bij elke luisterbeurt dichterbij de kern kan komen. Een kern die origineel is, verrast, verbaasd en ontroert. Een album dat gemaakt is, niet voor snelle consumptie of voor ‘15 minutes of fame’ , maar om keer op keer weer opnieuw te beluisteren en ontdekken. Zo worden ze niet veel meer gemaakt. Een Meesterwerk. (9/10) (Partisan Records)