In de ijzige januariwind van Groningen waait dit jaar een verontrustende geur van artistieke capitulatie. De toekenning van de Popprijs 2024 aan TikTok-fenomeen Roxy Dekker markeert niet zozeer een triomf, maar eerder het definitieve einde van ESNS als curator van betekenisvolle muzikale innovatie. Laten we de feiten onder ogen zien: een artiest die haar doorbraak dankt aan het inzenden van vier willekeurige woorden door haar volgers (‘kleuren’, ‘zon’, ‘Ibiza’, ‘spiegel’) heeft nu dezelfde onderscheiding ontvangen als Herman Brood en Anouk ooit kregen voor hun werk. Het is een ontwikkeling die pijnlijk illustreert hoe ver we zijn afgedwaald van de oorspronkelijke missie van Eurosonic Noorderslag – het platform dat ooit fungeerde als Europa’s meest vooraanstaande ontdekkingsreis door nieuwe, baanbrekende muziek.
De ironie snijdt diep: terwijl ESNS werd opgericht om authentieke, artistieke visies te cultiveren en grensoverschrijdende muzikale innovatie te stimuleren, bekroont het nu een artiest wier grootste prestatie ligt in het perfectioneren van haar TikTok-algoritme. Dekkers ‘Sugardaddy’ mag dan het meest gestreamde nummer van 2024 zijn, maar het vertegenwoordigt precies die oppervlakkige, door data gedreven benadering van muziekcreatie die ESNS ooit beloofde tegen te gaan.
Het contrast met eerdere ESNS-succesverhalen zoals Altin Gün, Fontaines D.C., of Wet Leg – bands die jarenlang hun geluid ontwikkelden voordat ze doorbraken – kon niet schrijnender zijn. Met slechts acht nummers op haar naam en een handvol optredens, representeert Dekker de triomf van viraliteit over vakmanschap, van marketing metriek over muzikale merites.
De toekenning van de Popprijs aan Dekker is des te pijnlijker gezien de rijke historie van ESNS als broedplaats voor Europese muziekinnovatie. Dit is het festival dat sinds 1986 meer dan 40.000 muziekliefhebbers en 4.000 professionals samenbracht, dat 400 internationale festivals inspireerde, dat de carrières lanceerde van artiesten die de taal van populaire muziek fundamenteel hebben verrijkt. Maar nu, in 2025, bekroont ditzelfde instituut een artiest wier grootste verdienste ligt in het effectief gebruiken van sociale media. Het is alsof het Concertgebouworkest plotseling zou besluiten een TikTok-drummer tot artist in residence te benoemen. Een schop in de ballen van al die hardwerkende, getalenteerde artiesten die echt wat te zeggen hebben.
De jury prijst Dekkers “scherpe, humoristische teksten vol zelfspot” – een beschrijving die meer doet denken aan een succesvol Instagram-account dan aan een betekenisvolle muzikale stem. Het feit dat haar ‘feministische boodschap’ wordt geprezen in een nummer als ‘Sugardaddy’ onderstreept vooral hoe ver we zijn verwijderd van echte artistieke substantie.
Met deze bekroning lijkt ESNS definitief te hebben gekozen voor relevantie boven resonantie, voor clicks boven composities. Het festival dat ooit fungeerde als het geweten van de Europese muziekindustrie, is verworden tot een echo van diezelfde algoritmische oppervlakkigheid die het ooit pretendeerde te ontstijgen. Voor een festival dat zich presenteert als ‘non-profitorganisatie en onafhankelijk platform gewijd aan de promotie en ontdekking van nieuwe Europese en Nederlandse muziek’, is dit een bijzonder pijnlijke capitulatie. Het suggereert dat zelfs onze meest gerespecteerde muzikale instituten niet langer bestand zijn tegen de verlokkingen van virale roem en instant gratificatie.
De vraag is niet langer óf ESNS zijn beste tijd heeft gehad als serieus te nemen festival, maar hoe we deze teloorgang moeten documenteren voor toekomstige generaties. Want in de bekroning van Roxy Dekker zien we niet zozeer de toekomst van Nederlandse popmuziek, maar het einde van een era waarin muzikale excellentie nog werd gemeten in meer dan alleen streams en likes.