Terwijl buiten de eerste herfstbladeren dwarrelden rond het Parkstad Limburg Theater in Heerlen, werd binnen geschiedenis geschreven. NITS, de grand seigneur van de Nederlandse popmuziek, bewees zondagavond waarom ze al een halve eeuw tot de absolute top behoren. In een uitverkochte Rabozaal toonde de band dat experimenterenderwijs excelleren nog steeds hun handelsmerk is.
Het is een bijzonder jaar voor NITS. De band viert hun 50-jarig jubileum met een indrukwekkende Europese tournee, inclusief twee gedenkwaardige avonden in Carré, een boekpublicatie en een lovende tv-special. Met nog aanstaande optredens in culturele hotspots als Wenen, Keulen, Berlijn en Tivoli, bewijst de band dat ze allerminst aan het uitbollen zijn.
De avond opende, inmiddels vertrouwt, met materiaal van hun recente EP ‘Tree, House, Fire’ – een artistieke verwerking van het trauma dat de band opliep toen hun oefenruimte in vlammen opging. Het nieuwe nummer ‘Big Brown Building Burning’ blijkt nu al een moderne NITS-klassieker, die het Heerlense publiek in complete verstilling brengt. Ook ‘The Bird’ uit dezelfde EP werd door de zaal met open armen ontvangen.
Wie denkt dat NITS een retroband is geworden,die zichzelf herhalend rondjes langs de theaters maakt, komt bedrogen uit. De vindingrijkheid waarmee ze hun repertoire steeds opnieuw uitvinden is adembenemend. Een eeuwigdurende kuipbocht, waarbij ze zelf het einde niet kunnen zien. Neem ‘Nescio’, hun meer dan 40 jaar oude ode aan de hoofdpersoon uit ‘De Uitvreter’.
Toetsenvirtuoos Robert Jan Stips weet het nummer telkens weer op geheel eigen wijze te verrijken met verrassende akkoordprogressies die tegelijk volstrekt logisch klinken. Het resulteert in een van die zeldzame muzikale momenten waarbij menig bezoeker een verholen traan moet wegpinken.
In het tweede deel van de avond graaft de band dieper in hun rijke catalogus. ‘The Bauhaus Chair’ krijgt een aangrijpende nieuwe dimensie door Stips’ subtiele verschuiving van kerkorgel naar strijkers. Dit nummer hoort bij de goed verstopte pareltjes van de Nederpop. ‘Walter & Connie’ transformeerde op wonderbaarlijke wijze toen Henk Hofstede er een onverwachte surf/country-gitaarpartij doorheen weeft – een bewijs dat de band hun kenmerkende humor en experimenteerdrift niet verloren heeft.
Natuurlijk ontbreken de crowd pleasers niet. ‘J.O.S. Days’ met zijn tijdloze wijsheid (“Een vedette wint altijd alles, als je soms ook verliest ben je een held”), ‘Dutch Mountains’ en ‘Sketches of Spain’ werden nog steeds, en vanzelfsprekend met overgave gebracht en door het publiek met nog meer overgave ontvangen.
De minutenlange staande ovatie die volgt is meer dan terecht. NITS bewijst in Heerlen dat ze na vijftig jaar nog steeds de meest avontuurlijke band van Nederland zijn. Deze ‘eminence grise’ van de Nederlandse popmuziek blijft zich vernieuwen, blijft verrassen en blijft vooral: relevant. Onze eigen Hoyink, Bavink en Koekebakker van de Nederpop hebben nog lang niet hun laatste noot gespeeld. Op naar het volgende jubileum.
Foto’s (c) Jan-Willem Bullée