Transition benadert oergevoel van North Sea Jazz

Trap op, trap af, kruip door, sluip door, wachtrijen, volle zalen, onverwachte artistieke verassingen, bekenden tegen het lijf lopen, nieuwe mensen ontmoeten, tussendoor korte gesprekjes, lange gesprekken, schemastress, enzovoort, enzovoort. Het Transition Festival benadert aardig het oergevoel van North Sea Jazz dat men zo goed kent.

Zeker is dat ook het geval bij het met zorg samengestelde programma. Het is natuurlijk een heerlijk festival in het bruisende TivoliVredenburg, maar de samenwerking tussen Transition en het grote North Sea is duidelijk te merken. En daar was niks mis mee.

Het festival begon al vroeg in de middag opgang te komen. In het levendige horecagedeelte op de begane grond was het al vol. De eerste live muziek van het Philip Rüttgers Trio bracht het aanwezig publiek direct in de juiste stemming. Het bleef de hele avond bij dit Rabo Open Stage ook een vrolijk zoemende buienkorf, waar het nuttige met het aangename werd gedeeld. Het publiek zag daar prachtige optredens van Peax, 100 % Cottone en saxofonist Willem Abelen met zijn Flux. Voor alle bands een pittige locatie om te spelen omdat de toeschouwers naast luisteren ook druk in de weer waren met eten, drinken en hele gesprekken. Toch weerhield het hen er niet van kwalitatief goede optredens daar neer te zetten.

In de Pandora zaal was het de hele avond afgeladen vol bij de meeste concerten. Bij het optreden van de spirituele jazz van Matthew Halsall was het zelfs overvol. De dromerige klanken deed het publiek zachtjes wiegen en deed iedereen ontspannen. En eigenlijk bleef die sfeer de hele avond in deze ruimte hangen. Ook bij de concerten van de behoorlijk stevig spelende John Ghost, het Trombone Ensemble van de immer vrolijke Belgische Nabou Claerhout en het opzwepende triphop-achtige spelende Zweedse Y-OTIS met de op drums de onvolprezen Nederlandse Jaimie Peet als gast. Het zou wellicht een idee zijn om bij de volgende editie de grotere Ronda zaal weer bij het festival te betrekken omdat dit soort acts zoveel publiek trekken en de Pandora zaal dan toch snel te vol raakt. Overigens stond de Ronda zaal niet leeg. De Turkse rockzanger Haluk Levent gaf daar een concert, maar dat optreden behoorde niet tot het Transition festival.

Cloud Nine was ook het hele festival een druk bezochte locatie met zelfs wachtrijen voor de trap naar boven. Men zag daar fantastische wereldse jazz van de Nederlandse bassist Dion Nijland met zijn DEON formatie en een ijzersterk optreden van de jonge saxofoniste Emma Rawicz uit Londen. Bij het slotconcert veranderde de in Frankrijk wonende pianist Harold Lopéz-Nussa Cloud Nine in een kolkende Cubaanse nachtclub. Een hoofdrol werd hierbij opgeëist door Gregoire Maret, die zich de blaren op de lippen speelde met zijn mondharmonica.

De sfeer in de Hertz zaal was daarentegen ingetogen, maar niet minder spannend. De hele avond werd hier de link gelegd tussen de jazz van vervlogen tijden, maar absoluut wel gericht op het heden. De sublieme Amerikaanse pianist Christian Sands en zijn quartet namen het publiek mee op een mooie muzikale reis. Leuk om te zien hoe de wisselwerking was met broer Ryan Sands op drums. En godzijdank was er ook een artiest op vibrafoon geprogrammeerd. Wat is dit toch een kleurrijk instrument. De jonge Sasha Berliner liet ook horen hoe je dit instrument zo prachtig kan gebruiken in de jazz. Opdat wij niet vergeten. Het LUX quartet laat zien hoe de verhouding vrouw man in de muziekwereld zou moeten zijn, namelijk fifty fifty. Drumster Allison Miller en pianiste Myra Melford stonden hun ‘mannetje’ en stalen de show.

In de grote zaal van TivoliVredenburg werd Transition afgetrapt door een indrukwekkende verzameling in Nederland wonende jazzmusici. Saxofoniste Marike van Dijk, teruggekeerd van haar Australische avontuur, hadmet haar Amsterdam Art Orchestra een keur aan toppers bijeen gebracht. En ook hier was de vrouw man verhouding in balans. Graag in de toekomst meer van dit heerlijk spelende orkest! Verder zagen we op dit podium de trompettisten Avishai Cohen, Keyon Harold en de grote Terence Blanchard. Over die laatste twee heren kunnen positief kritische opmerkingen gemaakt worden. Cohen is te kort gehoord om een goed oordeel over te geven.

Zowel de jonge Harold als de gearriveerde Blancherd zijn hele fijne trompettisten. Harold wil ook graag zingen en praten. Dat ging volgens enkelen een beetje ten koste van zijn kwaliteit als trompettist. Blijf vooral blazen Keyon. Overigens was zijn drummer Jaylen Pentinaud wel de smaakmaker van zijn band. Wat een heerlijke groove heeft deze kerel. Ook Blancherd heeft trouwens een fantastische drummer die de hoofdrol opeiste. Oscar Seaton is zijn naam. Ga hem volgen. En dan nog even over Terence Blanchard zelf. Ik heb ongeveer 20 minuten van zijn optreden gezien. Daarvan heb ik hem helaas maar minder dan vijf minuten op zijn trompet zien spelen. Blanchard is meermaals gezien in het verleden en hij is echt een begenadigd trompettist. Hier bleef hij echter wat futloos staan achter een keyboard en liet vooral aan zijn band en het weergaloze Turtle Island Quartet de hoofdrol. Dat kan een bewuste keuze zijn, maar velen vonden het jammer. Gelukkig trok hij in het laatste nummer nog even goed van leer, hoewel voor velen dan net even die electronische vervorming niet hoeft. Blanchard beschikt namelijk over een fantastisch naturel geluid. Laat dit dan ook horen.

Omdat de als slotact geprogrammeerde Kamaal Williams het liet afweten en koos voor wellicht lucratievere optredens in Japan, moest de organisatie van Transition op het laatste moment een noodmaatregel nemen. De keuze viel op de jonge Londense saxofoniste Laura Misch, zus van singer songwriter en producer Tom Misch, ter zijde gestaan door een harpiste. Een gewaagde keuze. Misch heeft bij het grote publiek nog geen naam en daardoor was de grote zaal ook niet goed gevuld. Haar muziek is te omschrijven als rustig, spiritueel en zijn kleine muzikale landschappen, waarbij je kabbelende bergbeken en groene vergezichten voor ogen krijgt. Althans, dat is positief bedoeld. Het saxofoon- en harpspel werd ondersteund door lichte pulserende electronische beats, wat zeker aan het einde van het concert het optreden zelfs dansbaar maakte, maar voor het grootste gedeelte was het hele optreden toch vrij zen, om het zomaar te benoemen. Misch kreeg zelfs het staande publiek zover om bij een lullaby voor volwassenen, zoals zij datzelf benoemde, plat om de zaalvloer te gaan liggen. Al met al hulde voor Misch om toch maar even het slotconcert voor haar rekening te nemen.

Transition 2024 mag de boeken in voor een zeer geslaagde, duidelijk op het jazz idioom gerichte editie.