Eind jaren 80, begin jaren 90 raakte ik helemaal in de greep van de Hongkong regisseur John Woo. Met films zoals ‘A better tomorrow’ (1986) a.k.a. ‘Ying hung boon sik’, ‘A better tomorrow 2’ (1987) a.k.a. ‘ying hung boon sik ii’, ‘The killer’ (1989) a.k.a. ‘Dip huet seung hung’, ‘Bullet in the head’ (1990) a.k.a. ‘Dip huet gai tau’ en ‘Hard boiled’ (1992) oftewel ‘Lat sau san taam’ herdefinieerde hij niet alleen de Hongkong film in het bijzonder maar ook de vorm van een actiefilm in het algemeen. Super geësthetiseerde en briljant gechoreografeerde actiescènes introduceerde begrippen zoals “ballistic ballets’ en “heroic bloodshed’ en Woo blies eigenhandig de stijlvariant van de ‘Mexican standoff’ nieuw leven in. in 1993 vertrok Woo naar Hollywood en maakte daar een aantal soms nietszeggende, soms onderhoudende actie-films, maar ook de fascinerende ‘Face/Off’ (1997), een film die op momenten meeslepend was, op andere ongeloofwaardig, waar Christelijke symboliek overdadig aanwezig was en natuurlijk konden duiven in slow motion ook niet ontbreken. Een film waar ironie en drama hand in hand gingen en waar John Travolta en Nicolas Cage aan elkaar gewaagd waren, zeker als halverwege Cage gaat spelen als Travolta en Travolta als Cage. Na ‘Paycheck’ (2003) keerde Woo terug naar Hongkong dat vanaf 1997 zijn min of meer autonome status aan China was verloren. Daar maakte hij o.a. de nog in twee delen uitgebrachte ‘Red Cliff’ (2008 en 2009) oftewel ‘Chi bi’. Maar nu na 20 jaar keerde John Woo terug naar de USA om daar ‘Silent Night’ (2023) te maken.
Voor ‘Silent Night’ wenste John Woo twee dingen te doen, namelijk te kiezen voor een hoofdpersonage dat gedurende film nauwelijks spreekt en hij wenste dit keer te kiezen voor rauwere, niet geësthetiseerde vorm van geweld. Brian Godlock (Joel Kinnaman), elektricien van beroep, leeft een voldaan en gelukkig leven in het Texaanse stadje las Palomas. Hij is getrouwd met Saya (Catalina Sandino Moreno) en samen hebben ze een zoontje, Taylor (Olaf Alejandro Velázquez Uribe).
Maar op kerstavond 2021 slaat het noodlot toe. Als twee elkaar beconcurrerende bendes elkaar bestrijden, raakt Taylor verzeild in het kruisvuur en wordt hierbij gedood. Brian, die de achtervolging ingezet heeft, wordt door een van de bendeleiders, Playa (Harold Torres) door de keel geschoten. Brian weet dit ternauwernood te overleven, maar hij is wel zijn stem kwijt geraakt. De dood van Taylor trekt een behoorlijke wissel op het huwelijk van Brian en Saya. Uiteindelijk kan Saya de verbittering die Brian gevangen heeft genomen niet langer meer verdragen en zij verlaat hem. Voor Brian is er dan nog maar een ding belangrijk, namelijk alle gangsterleden die betrokken waren bij Taylors dood, te vermoorden voor kerstavond 2022. Zo begint hij aan een rigide bodybuildingprogramma, leert hij zich verschillende gevechtstechnieken aan en koopt de nodige wapens die hij al heel snel kundig weet te gebruiken.
Brian zoekt ook contact op met inspecteur Dennis Vassel (Scott Mescudi), ogenschijnlijk om hulp te vragen, maar feitelijk om zo informatie te verwerven welke gangsters nu bij Taylors dood betrokken waren. Brian weet een van Playa’s mannen te ontvoeren, weet zo informatie over de bende te vergaren en plaatst de man dan gebonden naar Vassel’s woning terwijl hij twee vingers van dit bendelid stuurt naar Playa. Op kerstavond begint Brian met zijn queeste van wraak en een voor een leggen Playa’s mannen het loodje.
‘Silent Night’ is niet een film die prijzen gaat winnen als het om originaliteit draait. Hoeft ook niet, een revenge-story hoeft maar weinig raffinement te kennen, als hij maar op een wellicht primitieve wijze meeslepend kan zijn. Een revenge-movie bekijken kan als een catharsis werken in een wereld waar rechtvaardigheid soms ver te zoeken is, waar onmacht eerder regel dan uitzondering is en waar alles opkroppen vooral genegeerd wordt. Is dit een beeld dat je in de maatschappij moet implementeren? Nee, natuurlijk niet. Een revenge-movie presenteert geen maatschappelijk plan, het functioneert eerder als een uitlaatklep en voorkomt wellicht op deze wijze dat men gefrustreerd geweld in de werkelijkheid gaat hanteren. Goed, misschien iets te veel psychologie van de kouwe grond, maar ik merk op momenten- zoals nu – dat ik soms wel kan snakken naar dit soort films. en dan, het is ook nog eens een John Woo film.
Maar ‘Silent Night’ is een uitermate teleurstellende film geworden, die in niets lijkt op het vroegere werk van deze regisseur. De film faalt juist door de punten die op papier zo sterk leken. Een stomme held en een ruwere ongepolijstere vorm van geweld.
Het eerste had nog kunnen werken als Brian Godlock een interessantere held was geweest en dat Joel Kinnman een betere acteur. de zwijgzaamheid van het karakter en vrij eendimensionale wijze van acteren maken van Godlock vooral een nurkse man die de kijker op een hinderlijke afstand houdt. En Woo’s esthetiek wordt nu met node gemist. Ja, het geweld is hard maar zelden meeslepend of verontrustend. op momenten, zeker als Godlock het appartementencomplex waar Playa zich bevindt, binnendringt en zich tegen een massa bendeleden een weg naar boven vecht, doet denken aan de Indonesische/Frans/Amerikaanse co-productie the raid: ‘Redemption’ ook wel bekend als ‘Serbuan Maut’ van Gareth Evans uit 2011. die film was shockerend door zijn hardheid en het geweld was hier op momenten echt wel verontrustend. Iets dat ‘Silent Night’ nergens bereikt wordt.
De weinige keren dat Woo wel voor esthetiek kiest, voelt dit misplaatst aan. Het penthouse waar Playa met zijn altijd stoned zijnde vriendin Venus (Valerie Santaeilla)woont, is potsierlijk ingericht met grote kerstballen en terwijl de wereld rond hen in elkaar lijkt te storten, vinden Playa en Venus het nog steeds vanzelfsprekend in hun drugswaan om te gaan ronddansen. Inderdaad drugs maakt meer stuk dan je denkt, onder andere geloofwaardigheid en empathie. Daarbij voelt het scenario van Robert Archer Lynn ongelooflijk bij elkaar geharkt aan. Zo kent bijvoorbeeld de rol van politieagent Dennis Vassell nauwelijks inbedding in het verhaal en voelt buiten een scenario-constructie op alle andere gebieden volstrekt overbodig aan.
Voor het eerst raakte een film van John Woo me helemaal niet en dat ook nog eens nergens. ‘Silent Night ‘ is zo vooral een film geworden die beter doodgezwegen kan worden.
Regie: John Woo.
Acteurs : Joel Kinnaman, Kid Cudle, Harold Torres, Catalina Sandino Moreno, Yoko Hamamura, Valeria Santaella, Vinny O’brien, Acoyani Chacon, Alejandro Monteros, Angeles Woo, Robert ‘rock’ Galotti, Braulio Tara, Alex Briseno, Binah Heike Anna Jauand Martinez, Bruno Gabriel Moreno Martinez, Sebastian Andrés Leon Colmenares, Olaf Alejandro Velasquez Uribe, Anthony Giulietti
Waardering: 4,5