‘I/O’ is de ietwat enigmatische titel van het nieuwe album van Peter Gabriel dat nu dan eindelijk is gereleased, nadat het al in november van vorig jaar werd aangekondigd. Er werd een enorme buzz gevierd doordat Gabriel de singles, voorgaand aan de albumrelease, steeds uit liet komen bij een nieuwe volle maan, vergezeld van een nieuw kunstwerk van allerlei gerenommeerde kunstenaars. Zo is het gekomen dat het album al meer dan een jaar voor een hoop buzz zorgt op social media en in de pers. Een heel knap staaltje van promotie.
Nu het album er dan eindelijk is kunnen we beluisteren of de 12 tracks aan de, inmiddels hooggespannen, verwachtingen voldoen. Fysiek en digitaal kent het album twaalf tracks die echter in een zogenaamde ‘Bright-side mix’ en een ‘Dark-side mix ‘ gebracht.
‘I/0’ staat in de eerste plaats natuurlijk voor ‘Input/output’, maar het is ook de naam van een maan van de planeet Jupiter. Allemaal leuk gevonden, maar het gaat uiteindelijk om he muziek. De singles lieten al horen dat Gabriel nog steeds de kunst verstaat om intelligente popmuziek te maken die stilistisch tegen de art-rock aanschurkt. Alle titels zijn door Gabriel geschreven en geproduceerd, met uitzondering van ‘Road to Joy’, dat Brian Eno als co-producer heeft en ‘Four Kind of Horses’, waarbij Richard Russel die bekend is van zijn werk met artiesten Gil Scott-Heron en Damon Albarn.
Het album is productioneel zonder meer helemaal af. De mix is van een uitzonderlijke kwaliteit die ik nooit eerder op deze manier hoorde. Mark ‘Spike’ Stent is de man die hiervoor verantwoordelijk is, en daarmee voor een heel groot deel de credits voor dit album in zijn zak mag steken. Stent heeft inmiddels 33 Grammy Nominaties binnen en werkte aan zowat alle albums die bepalend zijn geweest in de laatste 15 jaar van de popmuziek. Hij is de echte ster van dit nieuwe album van Peter Gabriel, waarop technisch een nieuwe norm gesteld wordt voor hoe een popmuziek album kan klinken.
We kenden natuurlijk al een aantal prachtige tracks die als single zijn uitgebracht, maar als album vormen ze een prachtige eenheid. Het is waar genot om te luisteren naar de muzikale magie die Gabriel weet te bewerkstelligen met oude gedienden als Manu Katche op drums en Tony Levin op bas. Brian Eno is van de partij op toetsen. De strijkers zijn echt, de arrangementen prachtig.
Luister naar ‘The Court’. Dat intro is onmogelijk mooi. Je moet dit album echt met een goede koptelefoon op beluisteren. Doe je dat, dan val je van de ene verbazing in de andere. Die snare drum, hoe kan die zo goed klinken? Alsof je er naast staat. Dan komen de strijkers erbij, en drijft de groove tussen de staccato strijkers door, dwingend en klaterend als een bergbeek, spat de percussie op als frisse druppels water. Zo mooi.
‘Four Kind of Horses’ dan. Net als bij ‘ There Court’ horen we de dochter van Gabriel, Melanie in de backing vocals. De stem van Peter Gabriel is een die verhalen kan vertellen. Hij is niet zozeer een begenadigd zanger als wel een verhalenverteller met enorm veel zeggingskracht. Tel daarbij op hoe geweldig die stem hier in deze mix ligt. Elke kleine buiging, elke verandering in timbre, intonatie en ademsteun is te horen. Organisch is de stem onderdeel van de muziek. En dan is daar de pulserende bas van Levin die alles aan elkaar knoopt. Zonder Levin’s inbreng was de muziek van Gabriel niet hetzelfde. In het tweede deel komt dan het orkest erbij. Prachtig. Je zou het nummer meteen opnieuw willen opzetten, maar dit album dwingt je door te luisteren.
‘Road to Joy’ dat Gabriel samen met Brian Eno, vroeger van Roxy Music, produceerde, roept herinneringen op aan een track als ‘Steam’, maar dat is vergeleken met dit meesterwerk slechts een popliedje van vroeger.
Al met al is ‘I/0’ op alle fronten een meesterwerk geworden. Een album dat je nadat je het beluisterd hebt, je in verbazing zal achterlaten. Nooit eerder hoorde ik zo’n goed geproduceerd album. Muzikaal is het al even sterk en overtuigend.Geen grote gebaren of moeilijk gedoe, Gabriel verstaat nog steeds de kunst om echte popsongs te maken, maar dan wel van verbazingwekkend goede kwaliteit. Peter Gabriel heeft hiermee het beste album uit zijn carrière gemaakt en misschien op de valreep nog wel het beste album van 2023 (9/10) (Real World)