Zaterdagavond 13 mei speelt de Amerikaanse gitarist Steve Vai dan eindelijk zijn langverwachte en unieke concert, samen met het Metropole Orkest. Al sinds donderdag is het Bridge festival in Eindhoven het Nederlandse brandpunt voor alle liefhebbers van gitaarmuziek. Ook het concert van Steve Vai & het Metropole Orkest is al lang tevoren uitverkocht. Goed te begrijpen, een dergelijke samenwerking tussen iemand die door velen als de beste rockgitarist ter wereld wordt gezien en het Metropole Orkest is een unieke manier om het muzikale genie van Vai op het snijpunt van uitvoerend muzikant en dat van componist aan het werk te zien.
Vai is al sinds het begin van de week in Nederland om zich in het Muziekcentrum van de Omroep, in het lommerrijke deel van Hilversum, samen met het orkest, onder leiding van de Finse dirigent Jukka Iisakkila voor te bereiden. Iisakkila staat bekend om zijn affiniteit met hedendaagse muziek en cross-over stijlen. De Fin is zelf ook een opmerkelijk componist en arrangeur en is zelf ook geen onverdienstelijk gitarist. Het album ‘Requiem’ dat Vai samen met het Metropole Orkest en de Zwitserse metalband Triptycon maakte was het best verkochte album in Europa in 2020. Hij geniet dan ook van de voortdurende, vruchtbare en succesvolle samenwerking met componist/gitarist Steve Vai. Vai en Iisakkila zijn bezig met het opnemen van een uitgebreide catalogus van Steve Vai’s werken voor orkest. Niet alleen wordt er in dit project samengewerkt met het Metropole Orkest , maar ook met het Tampere Philharmonisch Orkest.
Om dit project überhaupt georganiseerd te krijgen werken Vai en het Metropole Orkest nauw samen met Co de Kloet, een van de drijvende krachten achter dit project. De Kloet en Vai kennen elkaar al sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw, toen Vai furore maakte als Frank Zappa’s ‘stunt guitarist’. De Kloet ontwikkelde en produceerde voor de NTR projecten met onder meer Todd Rundgren, Frank Zappa, Brian Eno, Steve Vai, Michiel Borstlap, George Duke, Mike Keneally, Gary Lucas en Terry Bozzio. Voor de NPS/NTR werden programma’s onder zijn productionele leiding bekroond met de Prix Italia en de Zilveren Reiss Microfoon. Daarnaast is hij algemeen erkend als groot Zappa-kenner. De man is een niet aflatende bron van anekdotes over zijn avonturen met Frank Zappa. De Kloet, schrijver van het boek ‘Zappa & Co’, herkende het compositorische talent van Vai.
Maxazine reisde afgelopen woensdag op uitnodiging van Vai en de Kloet af naar de studio van het Muziekcentrum van de Omroep, om aldaar de repetities voor het concert met het Metropole mee te maken en om uitgebreid met Steve Vai te spreken. Dit keer niet over gitaren, vervlogen tijden die inmiddels rockgeschiedenis zijn, maar over het hier en nu, over componeren, over authentiek jezelf durven zijn als componist, over het zijn, in het hier en nu. Zware kost.
Vooruitlopend op het concert in Eindhoven geeft licht Vai een tipje van de sluier op over hetgeen de liefhebbers in het Muziekgebouw Eindhoven mogen verwachten.
“Eigenlijk zijn het twee projecten waarvan ik zaterdag werk zal gaan spelen. Een deel van de setlist voor zaterdag bestaat uit het originele materiaal dat ik samen met het Metropole heb opgenomen. Daarnaast spelen we werk dat ik eerder samen met het Noord Nederlands Orkest heb uitgevoerd. ‘The Fire Garden Suite’ bijvoorbeeld, dat al in 2013 als première is uitgevoerd. We zullen zaterdag echter ook een nieuw stuk in première laten gaan dat nog nooit eerder live is uitgevoerd. Dat stuk heet ‘Silence is Warm Inside’; inderdaad een beetje een Zappaiaanse titel. Daarnaast zal er ook wel wat werk voorbij komen dat mijn fans beter kennen, alleen nog niet uitgevoerd met een geweldig orkest.”
Gedurende een lange periode is er gewerkt aan een omvangrijk orkestraal oeuvre, dat dus ook allemaal al is opgenomen. Vraag die daarmee wordt opgeworpen is dan een logische: Wanneer zal dat worden uitgebracht? “Dat klopt”, zegt Vai. “Alles is al opgenomen, ik moet de tijd vinden om eraan te gaan zitten om het release klaar te maken. Dat zal nog een lastig en langdurig proces zijn, waarvoor ik vooral de tijd moet vinden. Ook nu weer ben ik midden in een lange tournee, en daar doe ik dit dan bij. Ik vind het allemaal te leuk.”
“Half my brain is like a rock musician who loves the energy and power, flair and showmanship on the other half of my brain loves composition. It loves bringing complex elements together to make music.”
De mensen die in Eindhoven zaterdagavond bij het concert aanwezig zullen zijn, zullen dus beide kanten van Steve Vai gaan zien. Ja, hij zal samen met Iisakkila het Metropole Orkest zijn wil opleggen, en samen met hen zijn muziek laten spreken. Aan de andere kant is ook zeker dat het publiek de rockgod/ stuntgitarist aan het werk zullen zien die zijn rode Digitech Whammy DT waarschijnlijk door het podium heen zal trappen om zijn gitaar te laten brullen zoals alleen hij dat kan.
Zaterdagavond staat Vai in Eindhoven tijdens het Bridge festival. Zondag is Vai in de Effenaar in Eindhoven voor een Q & A en een zogenaamde ‘ blindfold session’ samen met Co de Kloet. Maandag staat de gitarist in Poppodium Boerderij voor een exclusieve masterclass. Volgende week zaterdag zal het volledige interview met Steve Vai op Maxazine worden gepubliceerd.
Foto’s (c) Larry DiMarzio