Terwijl buiten de beroemde Tilburgse kermis op Roze Maandag, het feest waar iedereen zichzelf mag zijn, werd opgeluisterd door muziek van een heel andere soort, liep de 013 vol met een internationaal publiek, bestaande uit liefhebbers van progrock. Buiten liep de stad vol met eenhoorns, roze elfjes, leatherboys en een enorm spectrum mensen uiteenlopen van two spirited bi-sexuelen tot ‘ally’ vaders en moeders, binnen waren er vooral mannen van de middelbare leeftijd die niet onder stoelen of banken staken waar hun muzikale voorliefde naar uitging. Veel bandshirts van Ayreon, Neal Morse, Porcupine Tree , Kayak, Marillion, Dream Theater en Flower Kings. Allen in afwachting van het enige Nederlandse concert van progrock superband Transatlantic. De band had eindelijk een werkbaar tourschema kunnen samenstellen voor een minitour om dan eindelijk hun laatste studioalbum ‘The Absolute Universe’ te komen promoten.
Transatlantic is een van de weinige bands waarvan met recht gezegd kan worden dat het een supergroep is. Liefhebbers van het genre zullen beamen dat in deze band de fine fleur van ‘s werelds progressief rockende krachtpatsers is samengebald. Neal Morse, oprichter van Spock’s Beard, Mike Portnoy, oprichter van Dream Theater, Pete Trewavas van Marillion en gitarist Roine Stolt van de Flower Kings. Samen op een podium. Nuff Said. En dan wordt deze exquise samenstelling live ook nog eens ondersteund door hun eigen ‘Fifth Beatle’, zoals Portnoy hem deze avond aankondigde, Ted Leonard die de laatste jaren de zang bij Spock’s Beard voor zijn rekening neemt.
Vanwege het drukke tourschema van alle heren is het al überhaupt een wonder dat ze toch weer de 013 en Nederland aankwamen doen. De verwachtingen waren hoog gespannen. Het concert, dat uiteindelijk een dikke drie uur zou gaan duren werd aangevangen. Eerst een integrale versie van het laatste album ‘The Absolute Universe’. Onder de dreigende, omineuze tonen van de ouverture kwamen de bandleden het donkere podium op. Binnen de twee minuten opende dit stuk echter met furieus drumwerk zoals we dat van Portnoy gewend zijn. Morse maakte achter zijn toetsen een gelukkige indruk. Toen de dubbele bassdrum dan samen met de bas van Trewavas inhaakte om een podium te bieden voor Stoit’s lichte gitaar, stond de zaal meteen middenin het absolute universum van Transatlantic. Een reis is begonnen.
Transatlantic is een band die niet alleen pompeus met zijn muzikale spierballen loopt te rollen. Al vrij vroeg in de set bleek dat de band ook de kunst van het liedjes maken op hoog niveau verstaat. ‘Rainbow Sky’ is wat dat betreft een mooi voorbeeld. Een prachtig beatle-esque nummer. Goed naar voren kwam wat een geweldig goede zanger Neal Morse ook is. De complete muzikant. Bassist Pete Trewavas, van Marillion, weet goed weg te komen met zijn bij elkaar geleende apparatuur. Zijn eigen instrumenten en versterkers waren achtergebleven op Heathrow. Diepe buiging om een dergelijke productie dan toch nog zo goed neer te kunnen zetten met allemaal spullen die je niet kent.
Als er in het eerste deel van het concert toch een punt van kritiek te geven is, dan is het wel dat jammer genoeg de vocale kwaliteiten van Trewavas en Stoit ver achterbleven bij die van Morse, Portnoy en Leonard. Het is ook niet nodig als je in je band zo’n immense hoeveelheid topzangers hebt rondlopen. Zelfs Portnoy bleek een beest te zijn in een track als ‘Looking for the Light’. Geweldig gewoon. Op ‘Love made a Way’ opende Morse, spelend op een melodica. Ook dit nummer blijkt weer een showcase van het vocale talent van Morse.
Het eerste deel van de avond smaakte absoluut naar meer. Heerlijk, een concert van drie uur, waar krijg je die nog? Na de korte pauze ging Transatlantic verder met een soort van gecomprimeerde medley versie van de albums ’The Whirlwind’, ‘SMPTe’ en ‘Bridge across Forever’. Bij dit oudere werk wordt wel vaker heel duidelijk dat de mannen van Transatlantic zich erg schatplichtig voelen aan bands als Pink Floyd, maar zelfs ook wel Deep Purple, als je af en toe naar het fluwelen orgelspel van Morse luistert. Misschien deed de band wel echt meer haar best dan normaal, want ze verwelkomden niemand minder dan Thomas Waber in het publiek. Waber is de oprichter en CEO van platenlabel Inside Out, die een allebepalende rol speelt in de wereld van de progressieve rock.
Een van de hoogtepunten op de avond was ongetwijfeld ‘Evermore’ van het album ‘The Whirlwind’. Heerlijk uitgesponnen, enorm strak gespeeld, en het spelplezier bij de mannen spatte van het podium af. Heerlijk hoe die bas maar door blijft knorren en samen met het ingenieuze drumspel van Portnoy een speelveld maakte waarop de mooiste muzikale bloemen mogen groeien. Muziek zoals we die nog maar zelden horen.
Na drie uur nam de band afscheid van het publiek in Tilburg. Of en wanneer we Transatlantic weer terug gaan zien is een vraag die waarschijnlijk op dit moment niet beantwoord kan worden. De leden afzonderlijk pikken na het optreden in Parijs donderdagavond, waarvan een Blu Ray opname gemaakt zal worden, het werk bij hun respectievelijke ‘vaste’ bands weer op. Transatlantic blijft een band om reikhalzend naar de volgende terugkeer uit te kijken.
Foto’s (c) Perry Hermans