Op 29 januari komt dan eindelijk het lang verwachte zesde soloalbum van de Britse muzikale kameleon Steven Wilson uit. In eerste instantie zou het al op 12 juni 2020 uitkomen, maar ook voor Wilson gooide corona roet in het eten. Zonder een tour kan je een album immers niet promoten.
Het album heet ‘The Future Bites’, bevat 9 tracks, waarvan er eerder al ‘Things I forgot’, ‘King Ghost’, ‘Eminent Sleaze’ en ‘Personal Shopper’ uitkwamen op de EP ’12 things I forgot’, daarnaast kwam afgelopen week ‘Man of the People’ ook nog op single uit. Daarmee zijn vijf van de negen tracks dus al uitgebracht. Iedereen die dat wil kan dus al een goed beeld hebben van het album.
De reacties tot nu toe zijn aan de ene kant uiterst lovend, aan de andere kant zijn er vele Steve Wilson fans die er geen zak aan vinden. Dat zijn de Porcupine Tree adepten, de mensen die Wilson liever in de art-rock hoek zien blijven zitten. Als we het album echter gewoon beluisteren en nog eens beluisteren en nog eens beluisteren, dan groeit steeds meer het besef dat we hier met een waar meesterwerk te maken hebben. Een album dat verrast, groeit bij elke luisterbeurt en compositorisch zo goed in elkaar zit dat het steeds minder te bevatten lijkt bij elke draaibeurt.
‘The Future Bites’ is een concept album. Wilson staat nooit stil en duikt met dit album weer verder in zijn persoonlijke ontwikkeling. Daarnaast slaat hij een totaal nieuwe muzikale richting in van Synth-pop , dance en neo-disco, geïnspireerd door late jaren ’70 art pop komt hij met een muziekstijl waar maar lastig iets nieuws aan te bedenken valt, zonder in een afgrond van clichés te vallen. Daarnaast is het thema de hedonistische, puur op consumptie en individuele behoeftebevrediging gerichte 21ste eeuw.
Albumopener ‘Unself’ zet iedereen meteen op het verkeerde been. Prachtige falsetto zang, een akoestische gitaar, een verwarrende boodschap die na net 1 minuut abrupt stopt. ‘Self’, elektronische beats, overstuurde gitaren, engelachtige backingvocals die als tegenhanger de balans geven. Wilson houdt zichzelf en ons een spiegel voor met zijn muziek. De beat is heerlijk. Muziek om de nacht in te dansen maar ook om wegdromend naar te luisteren. Wilson heeft de bereidwillige luisteraar nu op het puntje van de stoel zitten.
‘King Ghost’ dan. Hypnotiserend. Ook hier weer de zo typerende falsetto zang van Wilson. Inmiddels ben je als luisteraar volledig ondergedompeld in de wondere wereld van Wilson. Geef er als luisteraar je eigen invulling aan, verwonder jezelf. Heerlijke muziek die je maar half aan de hand neemt, en die vooral een introspectieve en brutaal exhibitionistische inkijk geeft in het leven van Wilson, die zich verwonderd over waar de 21ste eeuw ons tot nu toe heeft gebracht.
Dan volgt ‘Things i Forgot’. Wellicht een van de mooiste popsongs die ik ooit hoorde. Een engelachtig mooi gezongen refrein met buitenaards mooie koortjes. Dit is een nummer dat je op oneindig repeat wil zetten, en waar je volledig in kan wegdromen.
‘Eminent Sleaze’ kwam al eerder op single uit. Je hoort er zoveel verschillende invloeden in dat het absoluut klinkt alsof je nooit wat anders hebt geluisterd. ABBA , Tears for Fears you name it, het zit erin. En dan ineens een gitaar die dwars door je schedel heen in je hersens prikt, om daar eens even de zaak goed wakker te schudden. Wat een track.
‘Man of the people’ is de meest recente single. Het nummer gaat over de persoon die achter de in ongenade gevallen politicus staat, de religieuze leider die verstrikt is geraakt in een seksschandaal. De vrouw, de vriendin, de echtgenoot, de partner, wie het gezin ook is, de kinderen – de mensen die achter deze figuren staan, zijn schandelijk. De bijkomende schade. “Ik heb soms medelijden met deze mensen”, zegt Wilson zelf over dit nummer.
Dan het prijsnummer van dit album, het bijna 10 minuten durende neo disco epos ‘Personal Shopper’ dat al veel eerder uitkam en al tot de beste zo niet allerbeste release van 2020 gerekend kon worden. Een aanklacht tegen onze cultuur waarin we instant bevrediging van al onze wensen nastreven. Wilson balt alles samen in de personal shopper, die van de de ene winkel naar de andere rent om de meest belachelijke spullen te kopen. Kopen tot je er letterlijk ziek van wordt. Een enorm avontuurlijk nummer, opwindend, met waanzinnig mooie zangpartijen die zelden eerder werden gehoord op deze manier. Middenin het nummer komt Elton John nog een boodschappen of wish list voordragen waar het cynisme vanaf druipt, wat een vondst. ‘Personal Shopper’ zal ongetwijfeld uitgroeien tot een mythisch nummer dat alleen maar meer gewaardeerd gaat worden. Een absolute voorwaarde om tot een klassieker uit mogen groeien.
Voorlaatste track ‘Follow’ is dan weer van een heel ander laken een pak. Jaren ’80 new wave getransponeerd naar de 21ste eeuw. Met hoekige drums, dreunende bassen en een snerpende Wilson komt er niet alleen mee weg, maar weet het perfect in te passen tussen de andere tracks. Een van de grote kwaliteit van Wilson die hij op dit album laat zien is zijn immense variëteit. Hij beheerst het breedst mogelijke spectrum van het muzikale idioom, kan dat niet alleen toepassen maar ook daarbinnen blijven vernieuwen en verbazen. Dat maakt Kunst met een grote K.
Het album sluit af met het ingehouden ‘Count of Unease’. Ruim 6 minuten reflectie op een leven waarin het blijkbaar soms moeilijk is je eigen koers te bepalen, iets wat voor ons iedereen geldt, maar hier door Wilson, zoals een groot artiest betaamt prachtig in een song gegoten wordt.
‘The Future Bites’ is een prachtig album, waanzinnig goed geproduceerd, avontuurlijk, verrassend en integer. Een album om door een ringetje te halen. Een album ook dat de komende maanden niet naar de achtergrond gaat verdwijnen maar een naar ik hoop en verwacht een steeds grotere waardering zal gaan krijgen. Een echte groei briljant dus.
Meesterwerken worden niet als een 10 geboren, dat worden ze door de waardering van het publiek en door de plek die ze in gaan nemen in het collectieve bewustzijn. ‘The Future Bites’ is precies zo’n album. Een absoluut meesterwerk. (9/10) (Caroline)