Met ‘Gigaton’ presenteert Pearl Jam na zeven jaar eindelijk een opvolger voor ‘Lightning Bolt’. ‘Lightning Bolt’ was een album waarop de band uit Seattle een beetje verloren figureerde in haar eigen heroïsche geschiedenis. Zoekende waren ze. Deze zoektocht resulteerde toen in een goed rockalbum waarin het echter zoeken was naar de ware Pearl Jam.
Pearl Jam is de laatst overlevende band uit de grunge scene. Nirvana, Alice in Chains, Soundgarden, Temple of the Dog. De jaren negentig liggen inmiddels dertig jaar achter ons en eigenlijk is Pearl Jam dus niet meer te vergelijken met haar peers, simpelweg omdat deze niet meer bestaan, of althans niet meer zoals ze groot geworden waren.
De band rond Eddie Vedder had al nooit de street credibility van een Nirvana, of de bite van Alice in Chains of de artisticiteit van Soundgarden. In de grunge scene waren ze altijd al het braafste jongetje van de klas, en werden ze zeker door Kurt Cobain niet voor vol aangezien. In een interview uit Januari 1994 met ‘Rolling Stone Magazine’ omschreef Cobain de band als volgt : ‘They’re a safe rock band. They’re a pleasant rock band that everyone likes.’
Met ‘Gigaton’ geeft Pearl Jam uiteindelijk toch het gelijk aan Cobain. Cobain is echter dood en Pearl Jam nog steeds very much ‘Alive’. Op het album is Pearl Jam twaalf tracks lang naar zichzelf op zoek, op zoek ook naar een nieuw artistiek statement lijkt het. Nieuwe zingeving. Het komt niet helemaal uit de verf. Ook dit keer weer niet.
De sound op het nieuwe album is erg veranderd. Voor het eerst sinds 10 albums heeft Pearl Jam een andere producer in de arm genomen. Brendan O’Brien werd wieberen gestuurd en zijn plaats werd ingenomen door grunge veteraan Josh Evans. De man heeft gewerkt met Soundgarden, Thunderpussy en Ace Frehley. Belangrijker is dat de man al met grunge bezig was, voordat het het grunge heette. Het is dus duidelijk dat Pearl Jam met ‘Gigaton’ een zoektocht naar haar roots voorzag. Die zoektocht heeft echter niets opgeleverd.
Het album klinkt subliem en modern. Nadruk in de transparante mix ligt zwaar op de ritmesectie. Drums en bass klinken onwaarschijnlijk goed. In de transparantie echter liggen de keyboards zo op de voorgrond dat de oorspronkelijke grunge sound sowieso al weg is. Tel daarbij op dat de stem van Eddie Vedder is opgeofferd aan de totale sound. Doodzonde. Vedder zingt weliswaar echt niet meer zo goed als in zijn hoogtijdagen, maar wat Evans hier met de zangpartijen heeft gedaan in de mix is gewoon niet ok. Lastig voor te stellen dat de band hier een ok voor heeft gegeven.
Is ‘Gigaton’ dan een slecht album? Nee, helemaal niet. Een ‘Ten’ maakt een band maar een keer. Daar kan je nooit meer mee vergelijken. Het is echter geen Pearl Jam album, het is een goed mainstream rock album dat in 2020 al meteen gedateerd klinkt. Staan er hits op? Nee. De band testte het water met de single ‘Dance of the Clairvoyants’ en dit pop rock nummer werd her en der zelfs met hoongelach ontvangen door de fans. ‘Super Blood Wolfmoon’, de tweede single is echter wel degelijk een lekkere track waarin Pearl Jam wellicht het dichtste bij komt bij wat hun voor ogen stond. Lekkere drivende rock, met een goed zingende Vedder en een heerlijke gitaarsolo.
‘Quick Escape’, de derde single van het album is een lekkere rocker waarin tekstueel een beetje makkelijk naar Trump wordt uitgehaald en waarin een geinige verwijzing van Freddie Mercury zit :
‘Then a boat to Zanzibar
Queen cracking on the blaster
And Mercury did rise’
Logisch dat dit de drie singles waren. Het zijn ‘by far’ de beste nummers op het album. Rustigere nummers als ‘Retrograde’, ‘Alright’ en zeker ‘Seven O’clock’ zijn mooie mainstream rock ballads die Vedder’s stem als extra hebben. Vedder betovert echter niet meer. Hij is zijn mojo kwijt. Hij trekt je niet meer de speakers in met zijn stem. Hij blijft echter een bovengemiddeld getalenteerde rockzanger.
Resumerend. ‘Gigaton’ laat een zwalkend en zoekend Pearl Jam zien. Een verweesde grunge legende in een post grunge wereld. Moeten we daar conclusies aan verbinden? Nee het is ook aan de fans het grunge tijdperk voorgoed los te laten en te accepteren dat een legende als Pearl Jam door moet. Als de fans het accepteren wordt het voor de band wellicht ook makkelijker. (7/10) (Monkeywrench Records / Republic Records)