Wie Thijs van Leer zegt, zegt Focus. Zijn band bestaat bijna 50 jaar, dat is inclusief enkele lange pauzes. De laatste comeback was in 2000. Vanaf die tijd kwamen er weer cd’s uit. Het nieuwste album ‘Focus – XI’ werd begin februari gelanceerd tijdens ‘Cruise to the Edge’. Deze meerdaagse cruise is het toppunt voor de progrock liefhebbers vanuit de hele wereld.
‘Who’s Calling?’ heeft een licht rockende start, de Focus sound is snel te horen. Het tempo licht aardig hoog, maar de melodie is heerlijk aanwezig. De Hammond is soms meer op de achtergrond. Op andere momenten duwt Thijs zijn orgelspel wat meer naar de voorgrond. Pierre van der Linden gebruikt zijn cimbalen veelvuldig. Hij bespeelt ze snel en licht, richting de binnenrand. Al laat hij de cimbalen zo nu en dan meer rinkelen door meer naar buitenrand te slaan.
Bijna non-stop volgt ‘Heaven’, dit klinkt totaal anders. Het is minder rockend, de snaren zijn lichter van klank. De sfeer is een beetje zomers, de dwarsfluit zorgt voor een vrolijke noot. Het orgel laat zicht kort, maar duidelijk op de voorgrond horen. Thijs maakt op zijn eigen manier gebruik van woordeloze zang. Het geluid komt wat retro over, maar dit past bij de sfeer.
‘How many miles’ is weer iets ‘steviger’, dit vormt een mooie mix met het fluitspel. Thijs strooit er met zijn zware stem enkele fantasiewoorden doorheen. De tekst (met echte woorden) gaat over zijn liefde voor jazz. De zang is ietwat monotoon, en licht staccato, maar het past prima bij de muziek. Later horen we weer zijn zwaardere stem, waarna het einde wordt helaas weggedraaid.
In ‘Winnie’ is het gitaarspel van Menno Gootjes ingetogen en meeslepend. Samen met de overige instrumenten geeft dit een dromerige sfeer. De warme tonen van het fluitspel past hier prima bij, tussendoor hoor je enkele tonen van de piano. Dit alles heeft een rustige flow, en een fantastische opbouw. Er is volop toonhoogte verschil in de drums, die heel rustig bespeeld worden. Dit gave nummer eindigt op een geweldige manier.
Als je iets kunt verwachten bij Focus, dan is het dat je niet weet wàt je kunt verwachten. Dat is ook in ‘Palindrome’ het geval. Ook hier zijn er bijzondere, wendingen en complexe, verrassende ritmes. Thijs speelt een aantal keer een enkele noot op het orgel, maar het is bijna niet te voorspellen wanneer die komt. Om dat beter te kunnen achterhalen, moet je een aantal keer luisteren. De drums komen heerlijk op de voorgrond, hierin vertraagt het tempo op sublieme wijze. De melodie van eerder keert vlak voor het einde terug.
Alle nummers zijn door Thijs geschreven, behalve ‘Mare Nostrum’, dit is geschreven door de nieuwe bassist Udo Pannekeet. Focus speelde dit nummer al tijdens hun concerten, ook op de cd is het duidelijk: dit is een prachtig opgebouwd nummer!
Als laatste de titeltrack, weer is er een fantastische harmonie tussen de instrumenten in dit overwegend rustige nummer. Door de vertraging verwacht ik een opbouw naar einde. Maar het is een verrassende twist. Even later hoor je de fluit, je merkt dat dit wèl opbouw naar het einde is. Toch komt het einde sneller dan verwacht en gehoopt.
Het fantastische artwork kan ik niet ongenoemd laten. Dit is overduidelijk het werk van ‘Roger Dean’. Op de platenhoes komt het nog beter tot zijn recht dan op cd-formaat. ‘Focus – XI ‘is misschien iets rustiger dan wat we van Focus gewend zijn, toch zit dit boordevol details. Ook na bijna vijftig jaar heeft Focus genoeg inspiratie om een goed en boeiend album af te leveren. (8/10) (In and Out Focus Records)