De Schotse schrijver/zanger Fish bracht onlangs een nieuwer EP uit onder de titel ‘A Parley with Angels’. Dit als voorproefje voor zijn nieuwe album ‘ Weltschmerz’ dat in 2019 wordt verwacht. Fish tourt op dit moment door Europa en op 27 oktober speelde hij in het Parkstad Limburg Theater in Heerlen, waar Maxazine uitgebreid met de zanger sprak, niet alleen over muziek, maar ook over tuinieren, Duitse literatuur, de Brexit en wat de toekomst nog meer voor ons in petto heeft. Het werd een interessant gesprek.
Weltschmerz
Er wordt al vanaf begin 2016 aan het nieuwe album gewerkt, maar 2017 werd een moeilijk jaar voor hem persoonlijk aldus Fish. “Mijn vader overleed in mei van 2016, en het voelde of ik pas weer wakker werd uit die boze droom in november. Het had een groot effect op mijn leven, ik kon gewoon niet schrijven.” Met de tour die eraan zat te komen besloot Fish om een aantal van de al opgenomen nieuwe nummers, aangevuld met interessant live materiaal uit te brengen als full length EP. Begin 2019 zullen dan de andere nummers worden opgenomen in de periode tot en met april. Daarna zal dan het album ‘Weltschmerz ‘ uitkomen. Volgens Fish wordt het zijn allerlaatste album. Hij wil nog een keer alles geven, en sluit dan ook niet uit dat het een dubbel album gaat worden.
Na de release van ‘Weltschmerz’ zal Fish nog een keer op tournee gaan waarna hij zijn muzikale carrière zal stoppen, zo vertelt hij. Terwijl hij het vertelt zie ik Fish stil worden. Hij haalt diep in door zijn E smoker en kijkt om zich heen. Fish vertelt dat er veel veranderd is in de muziekwereld sinds hij erin begon in het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw. “Toentertijd gingen we op tournee om een album te promoten, nu maak je album om een tournee mee te promoten. Vroeger verkochten we albums, vinyl, dat kon je niet kopiëren of streamen , wij maakten onze albums expres twee minuten langer dan een cassettebandje, zodat mensen het net niet op een cassette konden overnemen, dan moesten ze toch het album gaan kopen.”
Streaming
Met de opkomst van digitale streamings en downloaddiensten wordt het voor artiesten steeds moeilijker om hun geld te verdienen met het maken, uitbrengen en distribueren van muziek. Daarom moeten artiesten nu op tournee, daarom worden concertkaartjes zo duur. Fish heeft lange tijd geweigerd zijn muziek via streamingdiensten te distribueren, maar is onlangs toch omgegaan en zijn catalogus is nu ook via streaming te beluisteren. Veel airplay krijgt zijn muziek niet op de radio en ook streamingdiensten zullen niet veel opbrengen. Maar het helpt wel om de muziek bij de fans levend te houden; Het helpt uiteindelijk om kaartjes te verkopen .
Toch is Fish niet verbitterd over de manier waarop de muziek business nu reilt en zeilt, het geeft ook mogelijkheden. “De manier waarop ik nu kan werken, waarbij ik alles zelf kan doen en alles zelf beslis is ook pure artistieke vrijheid, dat is heel goed. Als ik nu een nummer van 15 minuten wil maken, dan kan dat zonder dat er een platenmaatschappij in mijn nekt hijgt dat het te lang is of niet commercieel genoeg.”
Fish is 60 jaar en wil daarom nog een keer een prachtig mooi album maken, om daarna voorgoed afscheid te nemen van het podium en zijn fans.
De ‘Man With a Stick’
Een van de nieuwe nummers die ook al op de EP staat is het epische ‘Man with a Stick’, dat wonderwel past bij het ‘Weltschmerz’ thema waarbij de moeilijke onderwerpen niet gemeden worden, of dat nu over de geopolitieke situatie van onze tijd gaat, of over klein en persoonlijk drama. De tekst van ‘Man with a Stick‘ is indringend en dwingt to de vraag: ‘Wie is de man with a stick?‘
“Het is mijn vader”, zo vertelt Fish, “het is het verhaal van mijn vader die zij hele leven hard heeft gewerkt, zijn trots opzij heeft gezet en voor anderen heeft geleefd. Hij eindigde als een man met een wandelstok. Nu is hij er niet meer. In het nummer neem ik op het laatst de stok van hem over; Ik word nu de ‘Man with a stick’.”
Clutching at Straws
In de tour speelt Fish naast nieuwe stukken ook het oude Marillion album ‘Clutching at Straws‘ integraal. Er is een duidelijke overeenkomst te zien in thematiek tussen ‘Clutching at Straws’ en het nieuwe ‘Weltschmerz’ materiaal. Het zijn allemaal nummers over de zelfkant van het leven, de moelijke menselijke thema’ s, het gaat eigenlijk niet vanzelf. Fish ziet de overeenkomst zelf ook. “Toen we bij de vorige tour het materiaal van feast of consequences naast het materiaal van ‘Misplaced Childhood’ (dat we toen integraal speelden) legden, dan is daar ook een sterke overeenkomst in te zien.”
“Het is alsof ik mijn hele leven al aan een theaterstuk schrijf”, aldus Fish, “Het zijn allemaal verschillende bedrijven, maar van hetzelfde stuk.” In de huidige tournee wordt ‘Clutching at Straws’ vermengd met de nieuwe stukken die op ‘Weltschmerz’ komen te staan. Volgens Fish sluiten ze naadloos op elkaar aan. “Het is allemaal hetzelfde onderwerp, gezet in een andere tijd. Donkere onderwerpen, niet makkelijk, maar dat is hoe ik schrijf.”
Fish en zijn leven na 2021
Gevraagd naar wat hij van plan is met zijn tijd te gaan doen na zijn afscheidstournee kan Fish in ieder geval een heel concreet antwoord geven. “Ik heb mijzelf altijd als een schrijver gezien, meer dan een zanger. Ik ben een zingende schrijver, geen schrijvende zanger”,aldus Fish. “Na mijn afscheid als uitvoerend muzikant zal ik mijn eigen biografie gaan schrijven. Niet de doorsnee biografie waarin ik aan de hand van datums en mijlpalen mijn leven als zanger nog eens dunnetjes overdoe. Nee, ik wil aan de hand van de thema’s die van belang zijn in mijn leven mijzelf volledig bloot geven en geen onderwerp onbesproken laten.”
Naast het schrijven is Fish een bevlogen tuinier geworden. Samen met zijn vrouw heeft hij een grote tuin. Hierin staat een grote kas die het stel graag als huwelijkscadeau wilde hebben voor hun huwelijk afgelopen september. “We zijn bijna volledig zelfvoorzienend wat betreft onze groenten”, aldus Fish, “We hebben chilipepers, tomaten, uien, komkommers, pompoenen, witte kool, alles!” Fish is op zoek naar een methode waarin hij water terug kan winnen dat door de groenten is gestoomd. Maar dan zonder de voedingswaarde van de grond te verliezen. “Ik weet dat Nederlanders goede boeren zijn, dus als iemand weet hoe ik dat moet aanpakken, dan hoor ik het graag.”
Anti-Brexit
Fish voorziet zijn kaatste optredens ergens eind 2020, begin 2021 te houden. De tijd dat ook de Brexit een feit is. Volgens hem heeft de Brexit een grote impact op tourende bands. “Alles zal veel moeilijker worden. Artiesten zullen weer visums moeten aanschaffen, apparatuur die meegaat op tournee zal weer door de douane moeten. Er zal weer ingeklaard en uitgeklaard moeten worden.” Volgens Fish is de Brexit een ramp voor de Britten.
Fish komt uit Schotland en hij ziet door de Brexit ook weer kansen voor een tweede referendum over de onafhankelijkheid van Schotland. “In het eerste referendum heeft een kleine meerderheid de onafhankelijkheid tegen gehouden met leugenachtige beloftes over Brexit.” Fish is ervan overtuigd dat de mensen later deze leugens zullen doorzien. Eventueel in een tweede referendum zullen ze wel degelijk in meerderheid voor een Schotse onafhankelijkheid zullen kiezen.
Fish is erg duidelijk. Hij gelooft niet in een Brexit-deal. De zanger is ervan overtuigd dat er een tweede referendum zal komen in oktober 2019. “Als de Schotten voor een onafhankelijke staat stemmen, zullen we in de EU blijven, binnen de vrijhandelszone. Dat is een erg sterke economische propositie, ook voor bedrijven uit de Brexit-zone om hun activiteiten naar Schotland te verplaatsen. Het kan heel goed zijn dat ik na mijn muzikale carrière actief wordt voor de Scottish National Party. Ik geloof in een onafhankelijk Schotland.”
We zullen dus zeker van Fish blijven horen; Is het niet meer als zanger, dan wel als schrijver of als politicus in een onafhankelijk Schotland.
Foto’s (c) Anita Martin, AnnaPileafotografie