Een nieuw album van Randy Newman is niet meer zo vanzelfsprekend als het was in de jaren ’70 of zelfs ’80. Zijn vorige album ‘Harps and Angels’ is alweer 9 jaar oud. Dat volgde ook pas negen jaar op het album dat daarvoor kwam, ‘Bad Love’, en het gat tussen dat album en diens voorloper was maar liefst tien jaar. Toch is ‘Dark Matter‘ alweer het elfde album van de man die in de tussentijd min of meer in dienst was van de filmindustrie. Vrijwel ieder jaar kwam er wel een soundtrack uit van de hand van Newman. ‘Toy Story’ (1, 2 en 3) , ‘Cars’, ‘Monsters Inc.’ en opvolger ‘Monsters University’ zijn wellicht de bekendsten. Het past ook wel bij de theatrale stijl van Newman.
Die theatrale stijl is direct hetgeen wat opvalt op ‘Dark Matter’. Min of meer gebracht als variété-live album, zit je er als luisteraar direct in. Vanaf het begin tot aan het eind sleept Newman je mee in de theatrale wereld die we zo van hem kennen. De zeventigplusser neemt ons mee in zijn wereldje, dat vol staat van satire en soms sarcasme. Zoals de stekende tekst van ‘Putin’, dat bij vlagen rechtstreeks uit de pen van de Amerikaanse propagandamachine lijkt te zijn gekomen. Ook ‘Sonny Boy’ zou zo afkomstig kunnen zijn uit diezelfde pen en tijdperk, de jaren ’50 van de vorige eeuw. Newman’s satire is overduidelijk en volgt alleen zijn in 2012 uitgekomen ‘I’m dreaming of a White president’ op, waarmee hij op spottende manier het racisme in de Verenigde Staten aan de kaak wilde stellen. Newman staat bekend als overtuigd aanhanger van Barack Obama en bracht het nummer vlak voor de herverkiezing van Obama uit.
‘Dark matter’ zou wellicht een samenraapsel van afgekeurde filmtracks genoemd kunnen worden, toch hangt het album beter samen dan dat. Het is beter te beschrijven als hetgeen dat door de wetenschap jarenlang over het hoofd gezien is en uiteindelijk toch belangrijker blijkt dan de rest. Arrogantie? Nee, dat woord zal in het woordenboek van Newman niet te vinden zijn. Satire dan toch maar?
Dat Randy Newman inmiddels 6 Grammy’s en 2 Oscars heeft mogen ontvangen, en vrijwel voor iedere soundtrack een nominatie voor een Grammy heeft liggen, zegt genoeg. Zal ‘Dark Matter’ ook een nominatie ontvangen? We vragen het ons af. Newmans persoonlijke stijl is daarvoor wellicht te absurd. Maakt het de pianist daardoor een genoegen om naar te luisteren? Zeker weten! ‘Dark Matter’ is zo’n album waarvoor je in de stemming moet zijn. Maar van de andere kant, al ben je niet in de stemming, dan zorgt Newman zelf wel voor die stemming. (8/10) (Nonesuch)