Als Brazilië ergens mee wordt geassocieerd, dan zijn het wel de overheerlijke samba’s en bossanova’s. Toch gaat het kort door de bocht om te denken dat dit de enige stijlen zijn waarin het Zuid-Amerikaanse land is onderlegd. Het Viva Brasil Festival gaf haar bezoekers tijdens de opening van de achtste editie een bredere glimp in het muzikale landschap. In Muziekgebouw aan’t IJ en het Bimhuis leverden Ed Motta, Tulipa Ruiz en Zuco 103 kleurrijke optredens waarin de veelzijdige kanten van muzikaal Brazilië nog eens werden onderstreept.
Banda Black Rio en Azymuth zijn zomaar twee namen van twee geroemde Braziliaanse formaties die in de jaren 70 een geduchte concurrent vormden voor de funk van de Noord-Amerikaanse buren. In de jaren 90 dook wonderkind Ed Motta op en nam het stokje over. Deze zwaarlijvige muzikant is in Brazilië een groot begrip. De in Rio geboren multi-instrumentalist, componist en producer nam tot op heden een dozijn albums op. Op die platen beweegt hij zich tussen soul, funk, jazz, rock, blues, bossa en zelfs klassiek. Maar met name is hij bekend om zijn funkwerk met jazz- en soulinvloeden.
Knipoog
Tijdens de snikhete openingsavond van festival speelt Motta werk van zijn fraaie laatste album AOR waarop hij een vette knipoog maakt naar de Amerikaanse groep Steely Dan. Daarentegen, het diepe soulvolle timbre van de Braziliaan en zijn warme toetsenspel doen sterk denken aan soulgiganten als Donny Hathaway en Stevie Wonder. Zichtbaar transpirerend achter zijn Rhodes geeft de zanger met zijn band een voortreffelijk optreden dat druipt van de soul, vette blazers en spetterende grooves. Bijzonder is wanneer de bolleboos tijdens zijn performances een bas en vocoder op briljante wijze simuleert. Ook tijdens Viva Brasil stelt Motta niet teleur en toont hij zich een van de boeiendste muzikanten uit Brazilië.
Indiepop
De meest unieke performance tijdens de eerste avond van het drie dagen durende evenement is ongetwijfeld het jonge singer-songwritertalent Tulipa Ruiz. Met inmiddels twee lovend ontvangen albums op haar naam is Ruiz in eigen land een rijzende ster aan het indiepop-front. In het Bimhuis brengt de ietwat excentrieke artiest selecties van haar twee cd’s in een wervelende en frisse show met drie begeleiders.
De zangeres giet haar Portugese teksten in een mengelmoes van alternatieve rock met Braziliaanse ritmes als de samba en de snelle vrolijke choro. Haar stem klinkt geolied en lijkt op meerdere momenten een klassieke achtergrond te verraden wat het contrast met het indie gehalte van haar muziek verfraait. Hoewel Tulipa gebrekkig Engels vertoont, is haar interactie met het publiek levendig en zijn de grapjes in haar performance charmant en amusant.
Brazilectro
Niet alleen voor het festival, maar ook voor de vele fans is het exclusieve moment het optreden van Zuco 103. Het Nederlandse trio met de charismatisch Braziliaanse zangeres Lilian Vieira nam een kleine vier jaar geleden pauze om aan diverse projecten te werken. De eclectische mix van elektronische en Braziliaanse invloeden maakten van dit trio razend populaire pioniers in de Brazilectro scene. De groep werd vervolgens niet alleen in Nederland een graag geziene live act, ook buiten de grenzen kon de groep op veel succes rekenen.
Op het podium van het Muziekgebouw pakken Vieira, toetsenist Stefan Schmid en drummer Stefan Kruger, aangevuld met twee extra muzikanten, de draad weer op alsof ze nooit zijn weggeweest. Pareltjes als Treasure, Na Mangueira en Nunca Mais sprankelen en swingen de pan uit. De band verrast bij wijze van voorproefje met een aantal nieuwe dampende nummers die binnen het beproefde recept feller dan ooit klinken met een hoog trancegehalte. Zuco 103 bewijst ondubbelzinnig nog steeds een van de opzwependste acts van eigen bodem te zijn. Afgaande op dit daverende concert wordt het reikhalzend uitkijken naar de comeback die staat gepland voor 2015.
Obscuur
In de foyer van Muziekgebouw aan ’t IJ, voor de gelegenheid omgedoopt tot Praça Viva Brasil, bood het festival ook ruimte aan Cariopa en Giovanca. Eerstgenoemde act met de fenomenale gitarist Kees Gelderblom in de gelederen zorgde voor een intense set vol met broeierige samba’s en opgewekte choro’s. Zangeres Giovanca kroop na het concert van Zuco 103 voor de verandering in de rol van dj, samen met collega Simbad. De soulster en Sublime FM-dj selecteerde een keur aan obscure Braziliaanse plaatjes waarbij onder het genot van een Caipirinha de voetjes van de vloer gingen. Een heerlijke afsluiter van een ijzersterk programma vol muzikale variatie uit Brazilië.
Foto (c) Eric van Nieuwland